ट्रोल्सले सिकाएको जीवनको मूल्य

कञ्चनमणि दीक्षित

अघिल्लो साता छोरासँग बसेर एउटा अत्यन्त रमाइलो कार्टुन चलचित्र ‘ट्रोल्स’हेर्न पुगे । बालबालिकालाई लक्षित गरी बनाइएको यस चलचित्रले जीवनको सत्य दर्साएको मैले पाएँ । यस चलचित्रमा दुई प्रकारका पात्रहरुका चित्रण गरिएको छ । ट्रोल्स भन्ने स–साना पात्रहरु नाच्न र गाउन मनपराउँछन् र अत्यन्त सुखी हुने प्रयास गर्छन भने अर्का पात्र ‘बर्गन’ हुन् । यिनले टोल्सलाई आहारा बनाउँछन् । ट्रोल्सहरु अरुको आहार भएको र आफ्नो जिन्दगी अनिश्चित भएकाले सधैँ एक–अर्कालाई माया गर्ने र रमाइलो गर्ने गर्छन् । उनीहरुको हातमा बाँधिएको एक किसिमको घडी समय–समयमा बज्छ र बज्नेबित्तिकै उनीहरू एक–अर्कालाई अँगालो मार्छन् र आफु जीवित रहेकोमा कृतज्ञ हुन्छन्, खुशी मनाउँछन् ।

 

ट्रोल्स जस्तै यदि मानिसहरुले पनि आफ्नो बहुमुल्य जीवनको यथार्थ बुझेर सबैसँग सद्भाव कायम गर्न सकेको भए, हामी दुःख, सुख, स्वर्ग र नर्कको वादविवादबाट उम्किन सक्थ्याँै होला र यस पृथ्वीमा झै–झगडा, काटमार र लुछाचुँडी हुँदैनथ्यो होला । जीवनको यथार्थ बुझ्ने पहिला हामी आफ्नो अस्तित्वको निक्र्याेल गरौँ । हामी को हौँ < आँखा चिम्लौँ र आफ्नो घरलाई ध्यानमा लिँदै मनमनै उड्न सुरु गरौँ । हाम्रो घर सानो–सानो हँुदै जान्छ, त्यसपछि टोल सानो हँुदै जान्छ, बिस्तारै अब देश अनि महादेश सानो हँुदै जान्छ । यावत तरिकाले जाँदै गर्दा पृथ्वी नै सानो हुन थाल्छ अनि ब्रह्माण्ड सानो देखिन थाल्छ । अब हामी आफूलाइ खोजौँं, कहाँ छौँ हामी < एक सानो कमिला र हामीमा के अन्तर छ < अस्तित्वविहीन ।

  

यस परिदृश्यमा हामीले आफूलाई कहाँ राखेका छौँ त < हामीले गर्नु के छ < यस्ता सवालहरु मनमा प्रशस्त उठ्ने गर्छन् । सोचौँ त्यस्ता व्यक्तिहरु जसले ठूला ठूला काम गरे कहाँ गए होलान ? उनीहरुका नाम र अस्तित्व कहिलेसम्म रह्यो < पहिलाका भारत ग्रीस र मेसोपोटामिया सभ्यतामा पनि पुरुषार्थ गर्ने व्यक्तिहरु नभएका त होइनन् होला । अहिले उनीहरुलाई कसले सम्झन्छ < भानुभक्त, महाकवि लक्ष्मीप्रसाद देवकोटाजस्ता व्यक्तिहरुलाई कति पुस्ताले स्मरण गर्लान् < 

हाम्रो जीवनको लक्ष्य के त < यस्ता प्रश्नको सहज उत्तर भने छैनन् । ट्रोल्सले सिकायझँै हाँसी खुसी बाच्न भने सक्छाँै । आफुभन्दा सानो र वृद्धलाई माया गरौँ । अशक्तको सहायता गरौँ र गरिबको सेवा गरौँ । प्रकृतिलाइ सम्मान र माया गरौँ । हरेक क्षण हाम्रो लागि वरदान सावित हुनेछ र आनन्दको अनुभुति हुनेछ । यसलाई नै हाम्रो जीवनको लक्ष्य बनाउन सकिन्न त < हामीले अमूल्य जीवन पाएका छौँ, प्रकृतिप्रति कृतज्ञ भई धन्यवाद दिऔँ र सुखी भएर बाचौँ ।